DUYURU/6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU

Bilindiği gibi 6331 sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU 30/06/2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak iş hayatımıza girmiş bulunmaktadır.

Bu Kanun ve uygulama alanı konusunda TÜRSAB web sitesinde 10/01/2013 tarihinde duyuru ve ilan yapılmış olsa da yaşanan tereddütleri gidermek adına bir kez daha izah edilmesinde fayda bulunmaktadır. Şöyle ki;

Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.

Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır. Tanımdan da anlaşılacağı üzere Seyahat Acentaları bu kanunun kapsamı içindedir ve her bir Seyahat Acentası bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkmış ve çıkarılacak Yönetmeliklere uymak zorundadır.

Bu kapsamda bu Kanuna göre bazı tanımlara dikkat çekmemiz gerekmektedir.

 İş Sağlığı ve Güvencesi Kanunu’nda;

 İşyeri: Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren organizasyonu,

Risk değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,

Şeklinde ifade edilmiştir.

Kanun İşverene çeşitli yükümlülükler yüklemektedir. Buna göre;

İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;

a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.

b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.

c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.

ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.

d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.

Özellikle İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri konusunda Kanun son derece titiz davranmıştır. Şöyle ki;

Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;

a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.

b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.

Unutulmamalıdır ki; İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür

Ayrıca  İşveren;

a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.

b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:

1) İşe girişlerinde.

2) İş değişikliğinde.

3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.

4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla

İş sağlığı ve güvenliği kurulu konusu:

Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur.

Son olarak tereddüt yaşanan “yürürlük” konusunda değinmekte fayda vardır. Konuya başlamadan önce ilgili Kanun maddesini hatırlatalım:

Yürürlük

MADDE 38 – (1) Bu Kanunun;

a) 6, 7 ve 8 inci maddeleri;

1) Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,

2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,

3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,

b) 9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6, geçici 7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde,

c) Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,

yürürlüğe girer.

Öncelikle Tehlike Sınıfının belirlenmesi meselesine açıklık getirmemiz gerekmektedir. Bu Kanunun 9. Maddesi gereği ilan ve yayımı zorunluluğu görülerek, 26/12/2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan “İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi”ne göre Seyahat Acentaları “az tehlikeli” sınıfta yer almaktadır.

 

Bu bilgiler ışığında;

A)  Kanunun

- “İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri” başlığını taşıyan 6. Maddesi,

- “İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi” başlığını taşıyan 7. Maddesi

- “İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları” başlığını taşıyan 8. Maddesi

 

1- 50’den az çalışanı olan Seyahat Acentaları için 01/07/2014 tarihinden itibaren

2- Diğer (50’den fazla çalışanı olan) Seyahat Acentaları için 01/01/2013 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.

 

Ayrıca;

B)   Çalışan sayısı ve tehlike durumuna bakılmaksızın:

Kanunun 9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6, geçici 7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde (30/06/2012),

C)  Kanunun diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra (01/01/2013),

yürürlüğe girecektir.

Söz konusu 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ekte yer almakta olup değerli üyelerimizin bilgilerine önemle rica ederiz.

Saygılarımızla,

TÜRKİYE SEYAHAT ACENTALARI BİRLİĞİ

(TÜRSAB )